Devlet ve Tarikat

Tarikat nasıl bir inanç ve zihin dünyasına sahiptir. Meşayihi insan ve toplum üzerinde bu denli hakim ve güçlü kılan bâtıni, mistik argümanlar nelerdir. Tarikatın hangi karakteristik özellikleri saray, devlet ve ulema ile zaman zaman çatışmalar yaşanmasına neden olmuştur. Tarikatın kadim irfan geleneğinde yaşadığı kırılma noktaları nelerdir. Osmanlı da beylikten-devlete, göçerlikten-yerleşikliğe, örften-kanuna, tasavvuftan-şeriata, bâtından-zahire doğru yaşanan büyük değişim ve dönüşümün mahiyeti nedir. İmparatorluktan-cumhuriyete, tarikattan-cemaate doğru yaşanan tarihi ve sosyolojik değişim ve dönüşümün ana hatları nelerdir. Bugünkü tarikat ve cemaat tipolojisini doğuran unsurlar nelerdir