Terbiyename Risale i Terbiyaname

1700lü yillarda yasamis olan Muhammed Sâdik Efendi, hakikat yolunun sâdik takipçisi olarak birçok seyahatler yapmis, hakikat ehlini bulmak ve tanimakla ömrünü geçirmistir.Erzincanda basladigi hayatini daima yolda olarak ve sürekli bir arayisla taçlandirmis; birçok Anadolu sehrinin yani sira Kudüs, Arabistan, Akdeniz, Iskenderiye, Kibris, Selanik, Tiran ve Venedik sinirina kadar birçok Rumeli sehrine yaptigi yolculugunu Istanbulda sonlandirmis ve hayatinin geri kalan kismini 14 sene kalacagi Üsküdarda devam ettirmistir. Yasadigi dönemden baslayarak eserleri oldukça okunan ve birçok yazma nüshasi bulunan Sâdik Efendinin Terbiyenâmesi insanin iç egitimine iliskin kaleme aldigi bir eser. Insanin içten disa dogru önce niyetlerinden baslayarak sonra da bütün tutum, davranis ve sözlerini içine alacak sekilde hakikate ayarli hâle gelmesi terbiye ile mümkün. Ve insanin kendini bilmesi ve bulmasi iç egitimini gerçeklestirmesi, insanin kendisindeki ilâhi özü kesfedip kabiliyetlerini açiga çikarmasi da o olmadan imkânsiz. Çünkü o, bütün erdemlerin ruhu, anlami ve varolus sartidir. O olmadan adalet zulmün, içtenlik riyakârligin, merhamet acimasizligin, cesaret kabaligin, cömertlik savurganligin, bilgi de kibrin sinirinda ikâmet eder.