Seksen Günde Devrialem

Bilim-kurgunun öncülerinden ve en önemli yazarlarindan Jules Verne, 19. yüzyildaki endüstri devriminin sonucunda degisen dünyanin gidisatini hayal edip yaziyordu. Henüz yabanci diyarlarin fazla taninmadigi, keyif için dolasmanin yayginlasmadigi bir dönemde, Verne gibi bir yazarin dehasi, ayni zamanda turizmin sosyolojisini ortaya koymasiydi. Buhar çaginda hizmete giren kitalar asan trenler ve okyanuslar asan transatlantikler –dünyanin insanlar için ne kadar küçüldügünü kanitlarken– yazarin kullandigi ulasim araçlarindan bazilariydi. Jules Verne, prensiplerinden ödün vermeyen ve çok büyük bir iddiayi gerçeklestirmeye kalkisan Ingiliz centilmeni Phileas Fogg, heyecani ve meraki sayesinde maceradan uzak duramayan Fransiz hizmetkâri Passepartout, dogu kültürünün zarafetini simgeleyen Prenses Auda ve o dönemde dünyaya yayilmis Britanya Imparatorlugu’nun yetersizliginin örnegi Dedektif Fix karakterleriyle, gitgide küresellesen ve modernlesen dünyanin nasil olacagini göstermeye çalisiyordu. Bugün bile turistleri çeken Süveys Kanali, Bombay, Kalküta, Hong Kong, Yokohama, San Francisco, New York gibi çaginin yeni merkezlerinde okurlari yaklasik yüz kirk yil önce dolastiran Jules Verne, hayal gücünü kullanarak bizlere belgesel niteliginde bir gezi macerasi klasigi armagan etmistir. “Her kim ki benimle, 80 günde –1.920 saatte ya da 115.200 dakikada– ya da daha kisa bir sürede devriâlem yapabilecegim konusunda bahse girmek isterse, ben 20.000 sterlinimi ortaya koyuyorum. Var misiniz?”