Ortodoks Arnavutlar

Hristiyanlik açisindan ayri bir öneme sahip olan Arnavutluk, Dogu ile Bati Hristiyanliginin kesistigi bir noktada olmasi nedeniyle Hristiyanligin 11. yüzyilda yasadigi büyük skizma (bölünme) sirasinda hem Ortodokslar hem de Katolikler açisindan önemli birfonksiyona sahip olmustur. Günümüzde din, bütün eski komünist/sosyalist ülkelerde oldugu gibi, Arnavutluk’ta da yükselen bir degerdir. Bu çerçevede, gerek çesitli Müslüman devletler ve organizasyonlarin gerekse Hristiyanlik bünyesindeki, özellikle Katolik ve Ortodoks misyoner teskilatlarin Arnavutluk’a yönelik yogun ilgisi dikkat çekmektedir. Avrupa’da Türklükle Müslümanlik nasil bir algilaniyorsa Türkiye’de de Arnavutlar sadece Müslüman kimlikleriyle taniniyor. Bu nedenle uzun yillar Yunanistan’in Helenizm politikasinin Arnavutluk’taki uzantisi olarak görülen Arnavut Ortodoks Kilisesi’nin bilinip arastirilmasi ayri bir önem kazanmaktadir.Türkiye’de fazlaca taninmayan bu önemli dinsel gelenegin taninip anlasilmasi açisindan elinizdeki eser önemli bir katki mahiyetindedir. Eserin yazarinin Balkanlar’da mukim Arnavut asilli bir Müslüman bilim insani olmasi, eserin bilimsel nesnelligine halel getirmemektedir. Zira yazar, bir yandan akademik etik kurallar çerçevesinde Arnavut Ortodoks Kilisesi’ni fenomenolojik bir perspektifle tanitmaya gayret ederken diger yandan bu kilise üzerinden yürütülen siyasal-etnik kavgayi bilimsel çerçevede analiz etmeye azami dikkat sarf etmektedir. Prof. Dr. Sinasi Gündüz