Hacı Murat

1896-1904 yillari arasinda yazilan Haci Murat, büyük Rus yazari Tolstoy’ un olgunluk dönemi romanlari arasinda yer aliyor. Haci Murat, on dokuzuncu yüzyil Kafkas halklari arasinda efsanelesen, Seyh Samil’ le davalidir. Yurt edinme, hayata tutunma, bagimsizlik, tutsaklik, ihanet ve iktidar sarmalinda biçimlenen bir davanin kahramanidir. Zayifliklarinin ve gücünün farkinda bir kahraman. Acimasiz bir cografyanin genis yürekli insanlari arasindaki iktidar mücadelesinde taraf olmak zorunda kalmistir; Ruslari da sevmez, Seyh Samil’ i de. Seçeneksiz kalmak, bütün duygulardan arinmanin baslangici ve sonucu belki de. Savas bazi insanlarin kaderidir. Tipki inanmasa da taraf olmak zorunda kalmak gibi. Aslolansa direnmek. Her kosulda direnmek ve ayakta kalmak. Tolstoy, ölümüne direnen bir kahramani yazarak sonsuza tasiyor.