Erzincanlı Terzi Baba Hayyat Muhammed Vehbi Kuddise Sirruh Külliyatı Hayatı Eserleri Halife

Zâhirî ilimlerin mütehassisi; bâtinî ma’rifetlerin hazînesi; insânlara dogru yolu göstererek hakîkî se’âdete kavusduran ve kendilerine “Silsile-i Aliyye” ismi verilen zü’l-cenâhayn, allâme ve basbûg velîlerin yirmi dokuzuncusu; Ehl-i Sünnetin gözbebegi Mevlânâ Hâlid-i Bagdâdî Hazretleri’dir. Terzî Baba diye meshûr olan Erzincânli Hayyât Muhammed Vehbî Hazretleri de, Mevlânâ Hâlid-i Bagdâdî Hazretleri’nin mutlak halîfesi kâmil ve mükemmil mürsid Abdullâh-i Mekkî Hazretleri’nin mutlak halîfesidir. Terzî Baba Hazretleri “Kenzü’l-Fütûh” isimli mensûr eserinde Ehl-i Sünnet I’tikâdini, Imâm-i Mâtürîdî Hazretleri’nin I’tikâdi’na göre Allâhü Te’âlâ’nin zâtî ve sübûtî sifâtlarini ve ba’zi tecellîlerini bildirmis; nihâyeti bidâyete derc eden yanî baska yollarin en sonunda elde edilebilecek en yüksek makâmlara ve feyzlere daha baslangiçta kavusturan “Nübüvvet Yolu” Naksibendî âdâbinin ve erkâninin ba’zilarini yazmis ve bu eserini bizzât kendi emriyle talebesi ve halîfesi Hâfiz Muhammed Rüsdî Efendi’ye “Miftâhu’l-Kenz” ismiyle tanzîm ettirmistir. 1214 beyitlik “Miftâhu’l-Kenz” adli bu eserin “transkrib”ini yaptigimiz kitâbimiz, Yedi Kisim’dir.BIRINCI KISIM’da, allâme, zü’l-cenâhayn, kâmil ve mükemmil mürsid Mevlânâ Hâlid-i Bagdâdî Hazretleri’ni;IKINCI KISIM’da, Mevlânâ Hâlid-i Bagdâdî Hazretleri’nin mutlak halîfelerinden ve Terzî Baba Hazretleri’nin mürsid-i kâmili Seyh Abdullâh-i Mekkî Hazretleri’ni tanitmaya çalistik.ÜÇÜNCÜ KISIM’da, Terzî Baba Hazretleri’ni, eserlerini, menkibelerini ve halîfelerini, basta Asçi Ibrâhîm Dede Efendi’nin, tashîhli mü’ellif nüshasi Istanbul Üniversitesi Nâdir Eserler Kismi’nda, 78, 79, 80 Numara’da bulunan ve tamâmi 2130 sayfa ve 3 büyük cild olan “Risâle-i Terceme-i Ahvâl-i Asçi Dede-i Naksî Mevlevî” isimli hâtirâtindan ve mü’ellif nüshasi Erzurûm Il Halk Kütüphânesi’nde, 38874 Numara’da bulunan ve Erzincânli Seyh Muhammed Sâmî Hazretleri’nin talebelerinden Muhammed Tâhir Efendi’nin Hicrî 19 Zi’l-Hicce 1309’da [15 Temmûz 1892] yazdigi “Sevkistân” adli 214 sayfalik yazma eserinden ve baska orijinal kaynaklardan hareketle, çok tafsîlâtli tanittik.DÖRDÜNCÜ KISIM’da, “Miftâhu’l-Kenz”in “transkrib”ini yaptik. Bu mukâyeseli çalismamizda, resmî kayidlara giren yazma nüshalardan, Fransa nüshasi hâriç, 5 Nüsha Ankara, 3 Nüsha Istanbul, 1 Nüsha Konya ve 1 Nüsha da Çorum Nüshasi olmak üzere toplam 10 yazma nüsha ile Hicrî 1274 Tarîhli matbû’ ilk nüshasi da dâhil toplam 4 matbû’ nüshayi kullandik.BESINCI KISIM’da, bu kitâbimizi hâzirlarken istifâde ettigimiz 58 kaynagi yazdik.ALTINCI KISIM’da, çalismamiza esâs aldigimiz en eski tarîhli yazma nüshasi Istanbul Üniversitesi Nâdir Eserler Kütüphânesi’nde, 2340 Numara’da bulunan ve Terzî Baba Hazretleri’nin vefâtindan 5 sene önce yanî 8 Rabî’u’l-Âhir 1259’da [8 Mayis 1843] istinsâh edilen nüshanin [Latin Harfleri Tertîbiyle] tipkibasimini koyduk.YEDINCI KISIM’da, Terzî Baba Hazretleri ile alâkali yapilan resmî ve sahsî birkaç yayinin hiçbirinde kullanilmayan 11 aded yazma nüshanin ve kullandigimiz orijinal kaynaklardan ba’zilarinin birkaç sayfasinin mikro-filmini tipkibasim olarak çikardik.Bu kitâbimiz, Terzî Baba Hazretleri ile alâkali bu zamâna kadar yapilan çalismalarin en tafsîlâtlisidir.