Emile

Rousseau'nun Emile'i Platon'un Devletinden sonra egitim üzerine en önemli çalismadir. Robert Wokler "Rousseau'nun hareket noktasi dogadir. Yanlis bir düsünce olsa dahi , bu konuda o , güzel ilkeler ortaya koyar. Amaci, ögrencisini dogal bir insan olarak yetistirmektir. Bunun için o , yasamin akisini , yasamin nor¬mal gelisiminden dogan mutlulugu bile izler. Çocukta insanlik duy¬gusunu gelistirmek için çekilmez bir disipline de gereksinim duymaz. Insana heyecan veren sayfalarda Rousseau , anne babalardan çocuklarini korkutmamalarini ister. Eger, yetiskin olmadan ölürlerse, hiç olmazsa on¬lara hayati tanimalarini ögütler." H. Legrand "Kendimizi çocuklarin yerine koymayi asla beceremiyoruz. Onlarin düsüncelerine inemiyoruz, tersine, onlara kendi düsüncelerimizi ödünç veriyoruz. Kendi düsünce tarzimiza göre, sürekli ayni yöntemi izleyerek, onlarin kafalarina gerçek yerine saçmaliklar ve yanlislar dolduruyoruz... Bizde, çocuklarin yalniz baslarina daha iyi ögrenebilecekleri seyleri, onlara ögretme hastaligi vardir. Buna karsin kendilerine asil ögretecegimiz seyleri unuturuz. Onlara, yürümeyi ögretmekten daha aptal bir sey olamaz. Sanki sütannenin ihmali yüzünden büyüyünce yürüyemeyen birisini görmüsler gibi. Halbuki , nice çocuk, yürümesi yanlis ögretildigi için yasami boyunca sikinti çekmektedir!" Jean-Jacques Rousseau